Założenia dla powstania na Żeraniu elektrowni sięgały jeszcze lat 30-tych XX wieku. Powrócono do nich na przełomie roku 1949 – 1950, by już kilka lat później, w roku 1954, oddać do eksploatacji pierwszy kocioł wraz z turbozespołem. Zmianie uległ również charakter realizowanej inwestycji, Zakład powstawał już nie jako pierwotnie planowana elektrownia, ale elektrociepłownia mająca odpowiadać za produkcję energii elektrycznej oraz zasilenie powstającej w powojennej Warszawie sieci cieplnej.
Kolejne lata przekładały się na systematyczną rozbudowę Elektrociepłowni Żerań, następnie wraz ze wzrostem znaczenia aspektów ochrony środowiska wymiany podstawowych urządzeń wytwórczych na nowe jednostki. W okresie tym miejsce wybranych kotłów parowych zajęły innowacyjne kotły fluidalne, część turbozespołów zastąpiono zaś nowoczesnymi jednostkami ciepłowniczymi. W ostatnich latach, mając na uwadze konieczność wycofywania z eksploatacji dotychczasowych urządzeń podstawowych, zrealizowano szereg inwestycji – w szczególności budowę nowoczesnego Bloku Gazowo-Parowego, dwóch kotłowni szczytowych opartych o pracę kotłów wodnych opalanych gazem oraz zabudowę na kotłach fluidalnych instalacji środowiskowych gwarantujących pracę urządzeń przy zaostrzonych wymogach w zakresie emisji spalin.
Elektrociepłownia Żerań dysponuje mocą:
- cieplną: 1390 MWt,
- elektryczną brutto: 908 MWe,
zaopatrując w ciepło – podgrzew wody sieciowej – 5 rejonów ciepłowniczych Warszawy. Zakład odpowiada również za produkcję pary technologicznej dla odbiorców zewnętrznych, wśród nich wymienić należy przede wszystkim PWPW – Polską Wytwórnię Papierów Wartościowych.
W ostatnich latach zrealizowano szereg inwestycji, w szczególności:
- budowę nowoczesnego Bloku Gazowo-Parowego,
- budowę dwóch kotłowni szczytowych opartych o pracę kotłów wodnych opalanych gazem,
- zabudowę na kotłach fluidalnych instalacji środowiskowych gwarantujących pracę urządzeń przy zaostrzonych wymogach w zakresie emisji spalin.
W minionych latach przeprowadzono również szereg inwestycji w obrębie układów pomocniczych, które systematycznie ograniczały wpływ Elektrociepłowni Żerań na otoczenie.
Wymienić należy między innymi:
- budowę osadnika żużla pozwalającą na wyłączenie z eksploatacji składowiska odpadów paleniskowych przy ul. Myśliborskiej wraz z późniejszą rekultywacją terenu,
- oddanie do eksploatacji oczyszczalni ścieków technologicznych.